Het Belgische parlement keurde op 4 april 2019 een pakket aan maatregelen goed dat de huidige Kansspelwet van 7 mei 1999 drastisch wijzigt. Maar wat verandert er nu echt, zowel off- als online? In dit artikel lees je alles over deze nieuwe kansspelwetgeving die op 1 juni 2019 ingaat en (online) gokken flink aan banden legt.
Wat wijzigt er met de nieuwe gokwet?
De consument beter beschermen tegen gokverslaving én de macht van de gokindustrie inperken. Met deze insteek begon CD&V-minister van Justitie Koen Geens enkele jaren geleden aan zijn missie om de kansspelwetgeving te hernieuwen. En begin april dit jaar slaagde hij daar wonderwel in. Nadat eerder al een koninklijk besluit (van 25 oktober 2018) – met allerlei reclamerestricties, speellimieten en limieten op casino bonussen – was geaccepteerd, ging de Kamer ook in zee met een wetsontwerp dat voorziet in strengere regels voor (online) kansspelen en exploitanten.
Het betekent dat er vanaf 1 juni 2019 het een en ander gaat veranderen, zowel voor liefhebbers van (online) kansspelen, maar ook de uitbaters ervan. We zetten voor het gemak even de belangrijkste wijzigingen van de huidige Kansspelwet op een rijtje. Te beginnen met de veranderingen in het online casino België.
Online casino België
Wat betekent de nieuwe Belgische kansspelwet nu concreet voor legale goksites als Unibet, Circus en Ladbrokes? Deze vergunde aanbieders krijgen vanaf 1 juni 2019 te maken met diverse strikte bepalingen, zoals onder meer speel- en bonuslimieten, de verbanning van de creditkaart en een verbod op specifieke sportweddenschappen. We gaan daar hieronder dieper op in.
Storting- en bonuslimieten
Stortingslimiet van €500 per week voor alle legale goksites (exclusief eventuele winsten). Dat betekent dat er per maand dus maximaal €2.000 kan worden rondgespeeld. Je kunt dit bedrag overigens op eigen initiatief verhogen, maar enkel na toetsing bij de Nationale Bank, waar men zal kijken of je niet te boek staat als wanbetaler in het bestand van de Centrale voor kredieten aan particulieren. Drie dagen na acceptatie van je aanvraag kun je jezelf vervolgens met een verhoogde speellimiet uitleven op online kansspelen. Overigens wilde Groen de limiet instellen op €250 per week, maar dit amendement werd weggestemd.
Update (06.04.2020): inmiddels heeft de Kansspelcommissie bovenstaande richtlijn, na stevige kritiek van Groen, effectief uitgewerkt en beter gedefinieerd. Sinds 6 april 2020 bestaat er een maximale stortingslimiet van €500 per week ‘per individuele speler en over alle vergunde aanbieders heen’. Het is ook niet langer mogelijk om deze limiet te verhogen, zoals eerder bij veel legale goksites nog wel kon.
Maximale casino bonussen van €275. Vanaf 1 juni 2019 is het voor legale goksites niet meer mogelijk om nieuwe spelers te lokken met fraaie geldbedragen. Nee, er mag nog maar maximaal €275 aan casino bonussen worden weggegeven. Deze maatregel moet ervoor zorgen dat Belgen minder snel geneigd zijn om zich in te schrijven voor een digitaal gokpaleis.
Update (06.02.2020): op 6 februari 2020 bepaalde de Belgische Raad van State dat de maximale bonuslimiet van €275 irrelevant is, aangezien casino bonussen wettelijk gezien sowieso illegaal zijn. Met ingang van 1 maart 2020 zijn bonussen in het online casino van België daarom taboe.
Niet meer gokken met krediet
Speel niet met geld dat je niet hebt. Het is één van de basisprincipes van verantwoord gokgedrag. De kredietkaart kan echter roet in het eten gooien. Vanaf 1 juni 2019 gaat de creditkaart volledig in de ban in het online casino België.
Maar dat was toch al het geval? Klopt, op legale goksites was het gebruik van de creditkaart verboden om de speelrekening te spekken, maar liefhebbers van online kansspelen wisten met behulp van e-wallets dit verbod eenvoudig te omzeilen. Vanaf deze zomer is dat verleden tijd, zo stelt de overheid: ‘De houders van een vergunning klasse A+, B+ of F1+ zijn ertoe gehouden om elke tussenkomst van elektronische betaalsystemen te weigeren bij het opladen van speelrekeningen indien deze elektronische betaalsystemen toelaten dat de speler zijn kredietkaart gebruikt als stortingsmethode’. Het einde van e-wallets als Neteller en Skrill in het online casino?
Verbod op specifieke weddenschappen
De Kansspelcommissie (KSC) krijgt met de nieuwe Kansspelwet in de hand de mogelijkheid om bepaalde fraudegevoelige weddenschappen te verbieden. Denk daarbij aan bepaalde vormen van live betting – online gokken op wedstrijden terwijl deze bezig zijn. De Belgische toezichthouder zou reeds werken aan een zwarte lijst met allerlei verboden wedmogelijkheden.
Maar er is meer: het is weldra ook niet meer mogelijk om op legale goksites te wedden op wedstrijden waar in de hoofdzaak minderjarige spelers aan deelnemen. Oftewel: een verbod op het wedden op jeugdwedstrijden. ‘We geven als overheid een enorm slecht signaal door gokken op jeugdwedstrijden toe te laten’, stelt CD&V-parlementslid Els van Hoof op haar eigen website. ‘Jongeren zijn zeer vatbaar voor de risico’s van gokverslaving. Daarnaast blijven jeugdwedstrijden veel meer onder de radar, wat de deur wagenwijd openzet voor criminele praktijken als omkoping en matchfixing.’
Offline kansspelen
- Algeheel speelverbod minderjarigen op kansspeltoestellen in het café. Alle speelautomaten worden uitgerust met een e-ID-lezer om de leeftijdscontrole uit te voeren. Deze moet direct ook checken of iemand al dan niet op de lijst van het Excluded Persons Information System (EPIS) staat, een zwarte lijst voor gokkers.
- Alle gokkasten in het café worden gelijkgeschaard en vallen onder de nieuwe Kansspelwet. Bovendien mogen er nog maar maximaal twee automaten met ‘beperkte inzet’ staan, evenals twee andere gewone kansspelen. Daarmee wil de Belgische overheid vooral de groei van het aantal zogenoemde 3.3 speelautomaten een halt toeroepen: gokkasten die gebruikmaken van typische kaartsymbolen om als ‘kaart- en gezelschapsspel met beperkte inzet’ te worden gecategoriseerd.
- Geen gokkantoren (klasse IV) meer in de buurt van scholen, jeugdhuizen of plaatsen waar mensen samenkomen om te werken aan hun verslavingsproblematiek. Bovendien moeten deze wedkantoren een convenant afsluiten met de gemeente waarin onder meer locatie, openingsuren en bijkomende voorwaarden zijn opgenomen.
- Gemeentes krijgen meer bevoegdheden om op te treden tegen misbruik. Denk bijvoorbeeld aan het verzegelen van kansspeltoestellen en wedterminals van allerlei goklocaties (krantenwinkels die weddenschappen aanbieden, cafés met kansspelen, et cetera). Alle kansspeltoestellen worden bovendien vergunningsplichtig of aan de gemeentelijke toelating onderworpen.
- EPIS-lijst wordt uitgebreid naar wedkantoren. Het wordt zo spelers die uitgesloten zijn van deelname aan kansspelen moeilijker gemaakt om alsnog een gokje te wagen.
Minder reclame voor kansspelen
Aangezien de nieuwe Kansspelwet ook de ‘macht van de gokindustrie’ dient in te perken, wordt het aanbieders – met uitzondering van de Nationale Loterij – ook moeilijker gemaakt om zichtbaar te blijven en spelers te verleiden hun (online) kansspelen te bezoeken. Groen maakte zich sterk voor een algemeen reclameverbod, maar daar ging een streep door. In plaats daarvan werden wel heel wat restricties meegenomen in de nieuwe wetgeving:
Online reclame alleen op eigen website of gepersonaliseerd (via een mailing, bijvoorbeeld)
Legale Belgische goksites kunnen vanaf 1 juni 2019 alleen nog adverteren met casino bonussen op hun eigen homepage. Elders op het world wide web uitpakken met pop-ups of adverteren is er dan ook niet meer bij. Reclame voor zogenoemde cashback-bonussen, die spelers aanzetten om te spelen door hen bij verlies een nieuwe deelname of terugbetaling van hun inzet te beloven, gaat helemaal in de ban.
Reclameverbod tijdens sportwedstrijden, uitzendingen voor minderjarigen en vóór 20:00 uur
Waar Belgische aanbieders sportevenementen in het verleden aangrepen om op tv, radio, websites dan wel applicaties te adverteren, is dat vanaf deze zomer voorbij. Online casino’s, speelhallen en bookmakers mogen op deze manier geen reclame meer maken voor hun eigen merk. Ook voor, tijdens en na uitzendingen voor minderjarigen mag er niet meer worden geadverteerd. Per reclameblok mag er bovendien nog slechts één reclamespot voor kansspelen worden getoond, met een totaalverbod voor 20:00 uur.
Pakket aan regels voor reclameboodschappen
De Belgische overheid stelt heel wat eisen aan de reclame van een online casino, speelhal of wedkantoor. Zo moet in elke boodschap de tekst ‘gok met mate’ en een leeftijdsindicatie worden opgenomen. Maar er is meer, véél meer. Een kleine greep: geen sporters of sportclubs verwerken in de reclames, geen winnaars opvoeren, niet de indruk wekken dat (online) gokken de oplossing biedt voor financiële en persoonlijke problemen, geen minderjarigen aanzetten tot spelen, en meer van dat alles. De volledige lijst is te vinden in het Koninklijk Besluit van 12.10.2018.
Geen mailings naar EPIS-spelers
Gokbedrijven mogen gebruikmaken van mailings om reclame te maken, maar daarbij mogen ze geen personen op de eerdergenoemde EPIS-lijst contacteren. Doen ze dat wel, dan zal de Kansspelcommissie not amused zijn.
Twijfels daadkracht nieuwe Kansspelwet
Hoewel de nieuwe gokwet door de Belgische regering met gejuich is ontvangen, zijn er ook flink wat twijfels. En zelfs kritiek. Zo vinden de oppositiepartijen Groen en sp.a onder meer dat de reclamerestricties niet ver genoeg gaan. Deze mening wordt gedeeld door heel wat verslavingsdeskundigen en maatschappelijke organisaties, die in de media blijven hameren op de gevaren van (online) kansspelen. “Als je geen totaalverbod wil invoeren, denk je niet vanuit het gezondheidsprincipe”, aldus Ronny Willemen van het Centrum voor Alcohol- en andere Drugproblemen (CAD) in gesprek met Studio Brussel. “Dan laat je de gokindustrie gewoon verder winst maken.”
De Belgische gokindustrie op zijn beurt, is ook allerminst tevreden. Niet alleen omdat het minder zichtbaar te werk kan gaan en vermoeid wordt met allerlei (extra) restricties, maar bovenal omdat ze vrezen dat de nieuwe kansspelwetgeving juist contraproductief gaat werken: zij denken dat meer Belgen in het ‘illegale circuit’ terecht zullen komen. Gokbedrijven zonder een officiële licentie kunnen immers naar hartenlust reclame maken en strooien met spectaculaire bonussen. Ze vrezen dus een oneerlijke concurrentiestrijd.
Toekomst
Dan hebben we nog meer slecht nieuws voor de Belgische aanbieders, want het lijkt vanaf nu alleen nog maar strenger te worden. ‘In een volgende legislatuur moeten we nog een stap verder gaan’, schrijft Geens op zijn persoonlijke website. ‘De Kansspelcommissie moet meer bevoegdheden krijgen en een eigen openbaar ministerie met rechtscollege. Een verdere inperking van gokreclame is nodig, een totaalverbod denkbaar. Wie de kansspelwetgeving in een volgende legislatuur in die zin verder wil hervormen, vindt in mij een medestander. Onder één voorwaarde: wie de zaken wil veranderen, houdt ‘het beste’ in het oog voor de lange termijn en doet minstens ‘het goede’ op de korte termijn. Le mieux est l’ennemi du bien.’
Wordt dus vervolgd!